Nafarroako toki entitateek aurrekontu "historikoa" izango dute 2025ean, "kalitatezko zerbitzu publikoak finantzatzeko eta herrien garapenean eta herritarren ongizatean inbertitzeko"
Lurralde Kohesiorako Departamentuaren aurrekontuaren erdia baino gehiago, % 56,1, Foru Komunitateko toki entitateetara bideratzen da. Horrela, 2025erako Nafarroako Aurrekontu Orokorren proiektuak 365,9 milioi euro biltzen ditu Transferentzia Arrunten Funtsa (331 milioi euro) eta Tokiko Inbertsioen Programa (34,8 milioi euro) epigrafeetan. Lurralde Kohesiorako Departamentuaren guztizko zenbatekoa 652,2 milioi eurokoa da.
Lurralde Kohesiorako kontseilari Oscar Chivitek udalentzako aurrekontua defendatu du, Nafarroako udalerrien beharrei erantzuteko tresna gisa. “Herritarrei eskaintzen zaizkien zerbitzu publikoen funtzionamendu eraginkorra bermatu behar da”. Departamentuak, gaineratu duenez, “herrien garapenerako eta aurrerabiderako pentsatutako politikak ezartzen ditu, betiere udalen ikuspegi orekatu batetik, aukera berdintasuna eta herritarren ongizatea bermatuko dituena”.
Lurralde Kohesioko titularrak azpimarratu du toki-erakundeak herritarrengandik hurbilen dagoen administrazioa direla, eta zuzendaritza nagusiak betiere ikuspegi “bideratzaile eta etengabe entzuteko” ikuspegitik egiten ari diren lana azpimarratu du. Chiviteren esanetan, “tokiko arduradunei ziurtasuna eman behar zaie” eta gogorarazi du “zifra historiko batzuetan” gaudela, aurreko legealdian onartutako udal finantzazio eredu berriari esker posible izan direnak.
Toki Administrazioaren eta Despopulazioaren Zuzendaritza Nagusiaren barruan, aurrekonturen zatirik handiena Transferentzia Arrunten Funtsera bideratzen da. Funts hori “aurrekontu-ekitaldi bakoitzean handitzen da, KPI gehi bi puntuko igoera aurreikusiz, 2025ean % 5,4ra iritsi arte”, zehaztu du Toki Administrazioko eta Despopulazioko zuzendari nagusi Jesús Mari Rodriguezek. Funts honek lau partida ditu: Finantzaketa Orokor, Zerbitzu eta Kohesiorako Funtsa, 286,4 milioi eurokoa; Montepioko Defizita Finantzatzeko Funtsa, 30,1 milioi eurokoa; EJZren erreformaren ondoren diru-sarrerak galtzeagatik udalei egindako ekarpena, 13,9 milioi eurokoa; eta Nafarroako Udal eta Kontzejuen Federazioari (NUKF) 523.016 euroko laguntza.
Toki Administrazioko eta Despopulazioko zuzendari nagusiak “Transferentzia Arrunten Funtsaren garrantzia” azpimarratu du, “ikastetxeetan zerbitzu publikoak ematen dituzten udalerriei, 0-3 eskolari edo udal-liburutegien zerbitzuari mesede egiten dielako. Gainera, Lurralde Kohesiorako Funtsak erkidegoa egituratzen du Nafarroako Lurralde Estrategian definitutako trakzio-izaera handieneko udalerriei mesede egiten dien unetik”.
Tokiko Inbertsioen Programak 34,8 milioiko zuzkidura du 2025eko Aurrekontu-proiektuan, aurreko ekitaldian baino % 3,4 gehiago. Programa honek 10,4 milioi euroko determinazio askea du, udalerri bakoitzak behar dituen inbertsioak bere kabuz egin ditzan. Ur-hornidurako azpiegiturak hobetzeko, tokiko sareak berritzeko, saneamendurako, zeharbideak urbanizatzeko edo udal- eta kontzeju-zuzkidurak eraberritzeko inbertsioak dira Tokiko Inbertsioen Programan sar daitezkeen jardueretako batzuk. “Udalerrientzako oinarrizko tresna bat da, herritarren bizi-kalitatea bermatzea ahalbidetzen baitu”, dio Jesús Mari Rodríguezek.
2025erako Nafarroako Aurrekontuen proiektuak, Lurralde Kohesiorako Departamentuaren iritziz, “Nafarroako Gobernuak lurraldea egituratzeko konpromisoa berresten du. Foru Komunitateko udalerrietan egiten diren inbertsioak eta zerbitzu publiko onak bermatzea ezinbestekoak dira nafarren aurrerabiderako, garapenerako eta bizi-kalitaterako”.
